مهندس هادی محمدیان کارشناس ارشد زمین شناسی  در این خصوص در گفتگو با خبر نگار مشکین رسا گفت: مناطق گردشگری، مراتع بکر، محوطه های حیات وحش  اطراف سبلان  و ... از دیگر مکانهای  مورد تهدید آلودگی در شهرستان زیبای مشگین شهر می باشند.

وی با بیان اینکه رودخانه قره سو مهمترین رودخانه استان اردبیل بوده است گفت: این رودخانه همواره  نقش موثری در تامین منابع آب روستا ها و زمین کشاورزی و عشایر ساکن در قشلاق های مناطق شمالی  شهرستان داشته است و شاید بتوان گفت که بیش از 50 درصد در رونق اقتصاد کشاورزی شهرستان موثر است و علاوه بر این نیز امروزه این رودخانه زیبا می تواند نقش موثری در گردشگری داشته باشد.

وی با اشاره به تهدیدات زیست محیطی و طبیعی و انسانی افزود:  طی سالهای اخیرپنج نوع تهدید زیست محیطی و طبیعی و انسانی این رودخانه زیبا را در مخاطره قرار داده است که عبارتند از:

آلودگی شیمایی و مقوی سازی آب

این آلودگی به ویژه در طی 15 سال اخیر به اوج خود رسیده است که ناشی از ورود مواد محلول در آب مثل سموم شیمایی کشاورزان و همچنین ورود کود های تغذیه کننده خاک به داخل آب این رودخانه است و تاثیرات ناشی از ورود سموم شیمایی را می توان در کاهش چشمگیر ارگانیسم های زنده مثل ماهی ها، قورباغه، لاک پشت آبی مخصوص این رودخانه و ... و همچنین نابودی تقریبا کامل مارماهی های این رودخانه دید.

تاثیر ناشی از ورود کود های شیمایی و مقوی سازی آب را نیز می توان در رشد بی رویه و بسیار زیاد خزه های  سبز رنگ مشاهده نمود که این خزه ها در مراحل بعدی به دلیل مصرف اکسیژن آب و ... در کاهش ماهی ها و دیگر موجودات زنده آب موثر می باشند.

آلودگی فیزیکی رودخانه

این آلودگی نیز عمدتا دارای منشاء انسانی بوده و حاصل ورود زباله های انسانی، مواد پلاستیکی به ویژه ظروف و قوطی های سموم کشاورزی، دفع مواد زائد باغی مثل چوب های ناشی از هرس و ... می باشد، که متاسفانه دیگر در این رودخانه زیبا نمی توان جایی را مشاهده نمود که این قوطی ها طبیعت زیبا را زشت ننموده باشند.

تاثیرات ناشی از گسترش زمین های کشاورزی

در طی سالهای اخیر با گسترش ابزار آلات کشاورزی  و ماشین های سنگین، حاشیه رودخانه جهت کشاورزی استفاده شده است و مسیر عبور آب نیز بسیار تنگ تر شده است که این مسئله همت مسئولین شهر را در جهت تصویر و اجرایی نمودن حریم قانونی این رودخانه را می طلبد.

تاثیرات سیلابی های فصلی

سیل های آب های فصلی  نیز طی سالیان اخیر در این رودخانه افزایش یافته است که تاثیر جدی بر کاهش حیات موجودات زنده این رودخانه داشته است. عمده عامل این سیلاب ها آب راهه هایی از سمت ارتفاعات جنوبی سرازیر می شود علت این امیر نیز تخریب بی رویه زمین ها و مراتع بالادست و تبدیل آنها به زمین های کشاورزی می باشد که البته بخشی از این سیلاب های مخرب با احداث سد سبلان کاهش یافته است ولی هنوز تهدیدات آبراهه های بزرگی مثل"خیاو چای"،"مشگین چای" و اهر چای و آب راهه های بزرگ اطراف روستاهای تبنق و جبدرق بر طرف نشده است.

تهدیدات ناشی از تغییر دبی آب توسط سد سبلان

در نگاه اول وجود سد سبلان که همیشه دارای ذخیره آب است بسیار مفید به نظر می رسد اما با نگاه دقیق تر مدیریت نادرست و بدون کارشناسی رهاسازی آب باعث مشکلات زیادی برای موجودات زنده و همچنین کشاورزان منطقه شده است.

وی افزود: روند طبیعی رودخانه قره سو افزایش آب در زمستان و کاهش آن در تابستان می باشد که با کاهش سطح آب و گرم شدن نسبی آن، ماهی ها و دیگر موجودات تخم ریزی می کنند اما طی سالهای اخیر با مدیریت نادرست آب رودخانه طی زمستان قطع می شود و در تابستان آب بسیار زیاد در حد سیلاب رها سازی می شود که منجر به ازبین رفتن و نابودی تخم گزاری ماهی ها و همچنین نابودی بچه ماهی های تازه متولد شده می شود که این مسئله را می توان جزء مهمترین عامل ها در تغییر و نابودی اکوسیستم و کاهش بسیار محسوس ماهی های رودخانه قره سوء دانست.

وی ادامه داد: به علت عدم وجود پل در روستاهای پایین دست عبور روستاییان و کشاورزان نیز با مشکلات زیادی روبرو رو می شود.

وی اظهار کرد: مواردی که می تواند در جهت رفع این تهدیدات پیشنهاد کرد این است که کشاورزان و اهالی روستاهای نزدیک رودخانه جهت دفع اصولی قوطی های سموم کشاورزی و عدم تجمیع آنها و دیگر مواد مثل چوب های ناشی از هرس و ... در داخل آب آموزش مداوم داده شود و ههچنین آموزش آنان در جهت جلوگیری از ورود مستقیم آبهای سطحی زمین های کشاورزی به داخل رودخانه( به دلیل وجود سم و محلول های مقوی ناشی از انحلال کودها) و مهمترین مسئله نیز در این خصوص  نمونه برداری سیستماتیک از آب و رسوبات رودخانه قره سو و آب راهه های فرعی جهت مشخص نمودن آب راهه ها و حوزه های آب ریزی که بیشترین آلودگی را به این رودخانه منتقل می کنند.

و احداث سیل بند های موقت در بالادست آب راهه های ورودی.

رعایت حریم قانونی رودخانه، جلوگیری محدود نمودن مسیر عبور آب و ...

مدیریت درست و کارشناسی آزاد سازی آب سد سبلان از دیگر مواردی است که با رعایت آن این طبیعت زیبا را می توان حفظ کرد.

 مشکین رسا

انتهای پیام/