به گزار ش شمالغرب به نقل از  سبلانه، روابط ايران و آذربايجان از زمان استقلال اين كشور و با وجود برخورداري از ريشه هاي تاريخي،فرهنگي و ديني تاكنون متاثر از مسايلي چون استقرار سپر دفاع موشكي آمريكا در اين كشور،مناقشه قره باغ و موضوعاتي ديگر فراز و نشيب هاي بسياري را تجربه كرده است؛در همين حال اعلام شده كه آقاي روحاني رئيس جمهوري اسلامي ايران به دعوت الهام علي اف رئيس جمهور آذربايجان اواخر هفته جاري در راس هياتي به اين كشور سفر خواهد كرد.خبرنگار چشم انداز اردبيل براي بررسي ابعاد اين سفر و تاثيرات آن بر روابط دو كشور به سراغ آقاي محسن پاك آئين سفير ايران در باكو رفت كه حاصل اين گفتگو بدين شرح از نظرتان مي گذرد.  

 آقاي پاك آئين به نظر شما سفر قریب الوقوع ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران به کشور آذربایجان چه تاثیراتی در منطقه و روابط دو کشور خواهد گذاشت؟

سفير ايران در باكو: سفر آقای دکتر روحانی به باکو نشان دهنده اراده جدی مقامات دو کشور برای توسعه همکاری هاست؛ در 9 ماه گذشته سه بار روسای جمهور با یکدیگر ملاقات داشته و ما در آستانه دیدار چهارم ایشان در باکو هستیم.ایران و آذربایجان دو کشور دوست و همسایه هستند که روابط آن ها در زمینه های مختلف به ویژه اقتصاد، فرهنگ، سیاست، روابط انسانی در حال گسترش بوده و چشم انداز روشنی دارد. ظرفیت های بسیار خوبی در حوزه انرژی ، نفت و گاز ، تجارت ، محیط زیست و گردشگری وجود دارد که مورد بهره برداری قرار گیرد.همکاری های بین المللی و منطقه ای دو کشور و بخصوص اشتراکات موضع در مسایل منطقه ای بخصوص مبارزه با تروریسم،افراط گرائی و مواد مخدر،موجب تقویت امنیت و ثبات در منطقه خواهد شد. پیوستگی امنیت دو کشور غیرقابل انکار است و سفر رئیس جمهور به باکو، نقشه راه همکاری ها را مشخص خواهد ساخت.

آیا دولت یازدهم در ارتباط با روابط خارجی خود با کشور آذربایجان برنامه و هدف خاص و متفاوت از دولتهای گذشته را پیگیری می‌کند؟

سفير ايران در باكو: سیاست خارجی درست دولت آقای دکتر روحانی مبنی بر تقویت روابط دوستانه با همسایگان آثار مثبتی داشته و دیپلماسی "برد – برد" در گسترش روابط ایران با کشورهای همسایه از جمله جمهوری آذربایجان تاثیرگذار بوده است. در دوسال دوره حضور در باکو،سال اول مسیر اعتماد سازی متقابل را دنبال کردیم و این سیاست دوره ملتهب قبلی را به دوره آرامش و ثبات تبدیل کرد و در سال دوم با توجه به عبور از مرحله اعتماد سازی و سیاست های دولت یازدهم در تقویت مناسبات با همسایگان، روابط با جمهوری آذربایجان نیز به سرعت توسعه یافت . در مجموع سفر هیات‌های متعدد مقامات عالی رتبه دو کشور بخصوص سفر رئیس جمهور آذربایجان به ایران در اواخر فروردین و همچنین برگزاری نهمین اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی در مرداد ماه، مناسبات تهران و باکو، روز به روز بهتر شده و روند با ثباتی را به خود گرفته است.

 کشور آذربایجان به رغم مطالبات و خواسته های مکرر حاضر به لغو ویزا نیست به نظر شما ايران با چه هدفي به لغو یکطرفه ویزا اقدام كرده است؟

سفير ايران در باكو: جمهوری آذربایجان با هیچ کشوری حتی ترکیه قراداد لغو ویزا ندارد و این موضوع فقط در رابطه با ایران نیست. دوستان آذربایجانی دلایل فنی را برای این موضوع ذکر کرده و در عین حال معتقدند چون در حالت جنگ قرار دارند ترجیح می دهند تا زمان حل مناقشه قره باغ با هیچ کشوری لغو ویزا نداشته باشند. طی مذاکرات انجام شده با طرف آذری، مقرر شد تا تسهیلات ویزایی برای اتباع ایرانی قائل شوند و صدور ویزا در مبادی ورودی مرزها مهم‌ترین تصمیم اتخاذ شده در این زمینه است که سودمند تر از«گذر مرزی» است. اخیراً در نخستین اقدام این روند در جلفا و پلدشت در مرز نخجوان اجرا شده است و در طول سال شاهد اجرای آن در مرزهای آستارا و بیله‌سوار خواهیم بود.

 در مورد بسته ماندن گمرک اصلاندوز و به حداقل رسیدن مناسبات مرزی دو کشور، دولت یازدهم در راستای حمایت از قابلیت های ویژه استانهای هم مرز با آذربایجان چه برنامه هايي را دنبال می کند و آیا امیدوار هستید بتوانید در این سفر بخش مهمی از خواسته ها را برآورده سازید؟

سفير ايران در باكو: موضوع بازگشائی مرز اصلاندوز که با احداث پل بر روی رودخانه ارس ممکن خواهد شد در دستور کار دو کشور است .در کنار ساختن پل ،به منظور بازگشایی این گمرک و از سرگیری تردد اتباع دوکشور، باید دو کشور امکانات و زیرساخت‌های لازم را فراهم کنند که این امر به زمان نیاز دارد.در عین حال دو طرف طرفدار تسریع در بازگشایی این گمرک هستند.

 درباره توسعه حمل و نقل و ترانزیت، توریسم مذهبی و سلامت و گردشگري چه برنامه هايي داريد؟

سفير ايران در باكو:اهمیت راه اندازی کریدور شمال – جنوب مورد توجه دوکشور است و ساخت راه آهن از مسیر قزوین به رشت و سپس آستارا سرعت گرفته و باید با مشارکت طرف آذربایجانی و روسیه این مسیر احداث شود و روسیه از طریق آذربایجان به خلیج فارس متصل گردد و این موضوع در دستور کار سه کشور قرار دارد.این راه آهن آذربایجان را به آبهای آزاد متصل می کند و آینده روشنی دارد و می تواند منافع دو کشور و همسایگان را تامین کند.

 سطح مبادلات تجاری ایران و آذربایجان در زمینه های اقتصادی و ... چقدر است و تا چه اندازه قابل توسعه است؟برای رسیدن به هدف مطلوب برنامه چیست؟

سفير ايران در باكو: در حال حاضر حجم مبادلات اقتصادی دو کشور در بخش‌های مختلف در قیاس با ظرفیت‌های دو کشور راضی کننده نیست و باید با مساعی مشترک مقامات دو کشور و رفع موانع گمرکی، ویزائی و تعرفه ای و همچنین استفاده از ظرفیت‌های موجود ، برای گسترش روابط اقتصادی فی مابین بهره برد.

بیشترین هدف متقابل مسافران ایرانی و آذربایجان چیست؟آمار ساليانه مسافرت ها از دو كشور چقدر است؟

سفير ايران در باكو: استفاده از گردشگری در سه حوزه  سلامت، زیارتی و سیاحتی از جمله اهداف مسافرت اتباع جمهوری آذربایجان به ایران است و در این زمینه ایجاد خط هوایی بین باکو و مشهد و نیز ساخت هتل در مشهد با سرمایه گذاری طرف آذری در دستور کار قرارگرفته است. حدود یک میلیون نفر آذری در سال به ایران سفر می کنند و این رقم رو به افزایش است.

در گذشته بیشترین آمار تحصیل ایرانیان در مقاطع تکمیلی را کشور آذربایجان به خود اختصاص می داد.آخرین آمار در این زمينه چقدر است و گفته می شود کاهش داشته است.ضمناً تعاملات دانشگاهی با این کشور در چه سطحی است؟سفارتخانه در اين باره چه برنامه اي دارد؟

سفير ايران در باكو:حدود پانصد ایرانی در آذربایجان تحصیل می کنند که با مشکل عدم تائید مدارک خود توسط نهادهای ذیربط در ایران مواجه هستند و به دلیل اختلاف سطح دانشگاه های دو کشور تعاملات دانشگاهی چندان چشمگیر نیست که البته باید راهی برای بهبود این وضعیت پیدا کرد.

نقش رسانه ها را در تقویت تعامل و احياناً تنزل سطح روابط میان دو کشور چقدر مهم می دانید؟

سفير ايران در باكو: با توجه به سلطه رسانه ای غرب و اینکه کار رسانه های غربی پر رنگ جلوه دادن اختلافات و کمرنگ کردن مشترکات دو کشور است، اصحاب رسانه در ایران و آذربایجان با تعاملات مناسب دو طرفه ، نکات خوب و زیبا و مورد علاقه دو کشور را نشان دهند و در این صورت بی شک روابط بهتر خواهد شد. با توجه به اهمیت رسانه ها در شکل دادن نوع رفتار و فرهنگ مردم عامه ، رسانه های دو کشور می توانند علایق دو ملت را نشان داده و بر دوستی آنها بیافزایند.عواملی که ما را به هم پیوند می زند بیشتر از عواملی است که ما را از هم دور می کند و جدا کردن این دو ملت و تفاهمات بین آنها غیر ممکن است.